36 هەفتە دووگیانی

بزانە چاوەرێی چی بکەیت لە هەموو هەفتەیەکی دووگیانیت.

ڤیتامین D

ڕۆڵی ڤیتامین D بزانە کە لە گەشەسەندنی کۆرپەلەکەتدا بەشدارە.

پاراستنی تەندروستی

فێربە چۆن بە سەلامەتی لە ماوەی دووگیانیدا چالاک بمێنیتەوە.

ڕاهێنان

بەردەوامبە لە چالاکی جەستەیی ئاسایی ڕۆژانەت یان ڕاهێنان (وەرزش، یۆگا، سەما، یان تەنانەت ڕۆیشتن بۆ بازاڕ و گەڕانەوە) تا هەست بە ئاسوودەیی دەکەیت. ڕاهێنان بۆ منداڵەکەت مەترسیدار نییە.

کالسیۆم

دڵنیابە لەوەی کە بە تەواوی لەم سروشتە ناوەکیە بەدەست دەهێنیت.

شلەمەنی بخۆرەوە!

 لە36 هەمین هەفتەی سکپڕی، سیستەمی هەرسکردنی کۆرپەلەکەت ئامادەیە بۆ شیری دایک. گەورەبوونی سکت لەوانەیە لەم قۆناغەدا پەستان لەسەر میزەڵدانەکەت زیاد بکات، بەڵام هێشتا گرنگە ئاوی پێویست بخۆیتەوە و ناو لەشت بە تەڕی و شێداری بمێنێتەوە. بزانە پێویستە هەموو ڕۆژێک چەند بخۆیتەوە و چۆن بزانیت ئەگەر پێویستت بە زیادکردنی ئەو شلەمەنیانە دەبێت کە دەخۆیتەوە.
واو، لەوانەیە بپرسی کە کات لەناکاو بەرەو کوێ ڕۆیشت! تەنها 4 هەفتە تا بەرواری لەدایک بوونت ماوە، وە یەک هەفتە هەتا سکپڕی بە تەواو دەبێت.

ئەمە کاتێکی باشە بۆ پشوودان لە کاردا ئەگەر لە کار دەکەیت، وە هەروەها ئەگەر کار بۆ خۆت دەکەیت، یان لە ماڵەوە لەگەڵ منداڵەکانی تر سەرقاڵی. وەرگرتنی کات بۆ پشوودان لە ماوەی چەند هەفتەی داهاتوودا بە ڕاستی یارمەتیت دەدات کە هەست بە ئارامی جەستەیی و دەروونی بکەیت و ئامادە بیت بۆ منداڵبوون، و ئەو کاتەت پێ دەبەخشێت کە لەگەڵ هاوسەرەکەت بەسەری دەبەیت یان لەگەڵ منداڵەکانی تر پێش هەفتە سەرەتاییەکانی منداڵبوون. کە منداڵێکی تازەی زۆر دەخۆن سەرت نەسوڕمێ ئەگەر هەستت بەو شتە کرد کە ئێمە پێی دەڵێین جێگا ئامادە بکەیت و دەتەوێت ماڵەکەت خاوێن بکەیتەوە، ڕێک بخەیت و چاکی بکەیتەوە بۆ ئەندامی تازەی خێزانت. لە ڕووی دەروونییەوە، زۆر باشە بزانیت کە ئامادەیت (بەتایبەتی لەگەڵ جانتای نەخۆشخانەکەت!) بەڵام زۆر گرنگە خۆت ڕێکبخەیت و هەموو ڕۆژێک کاتت هەبێت پشوو بدەیت و ئارام ببیتەوە، ئەمە جگە لە بەسەربردنی کات بۆ ڕاهێنانی تەکنیکەکانی هەناسەدان و بیرکردنەوە و هیپنۆبیرث.

ئەگەر دەتەوێت، دەتوانی خۆراک ئامادە بکەیت و هەڵیبگریت و بیبەستیت بۆ کاتێک دوای لەدایک بوون کە دەگەڕێیتەوە ماڵەوە، و دڵنیابە لەوەی کە هەموو کەلوپەلێکی دایکایەتییت هەیە،

ئەگەر پلانت داناوە بۆ منداڵبوون لە ڕێگەی زێیەوە، هەوڵ بدە رۆژانە مەساج لە ناوچەی پێریناڵ ئەنجام بدەیت، بە تایبەتی ئەگەر یەکەم جارتە منداڵت دەبێت. دەتوانیت دەربارەی ئەمانە زیاتر بزانیت لە کارمەندی تەندروستیەکانت. ئامێرێکی تایبەت بەکاربێنە ئەگەر دەتەوێت، و سەیری ڤیدیۆکان بکە دەربارەی چۆنییەتی ئەنجامدانی بە کاریگەرترین ڕێگا. ئەمە کاتێکی باشە بۆ دەستپێکردن و یارمەتی کەمکردنەوەی هەلی پچڕان یان ئیپیسیۆتۆمی لە کاتی لەدایک بوون.

36 هەفتەی دووگیانی چەندەمین مانگە؟

ئەمە نۆیەم و کۆتا مانگی دووگیانیە. هەرچۆنێک بێت، لەوانەیە دەست بە ژان نەکەی هەتا دوای بەروارەکەت. لە دووگیانی ئاسایی و تەندروستدا، ماوەی تەواوی سکپڕی 37 بۆ 42 هەفتە دیاری دەکرێت، هەرچەندە ئەگەر کۆرپەلەکەت لە نێوان 36-37 هەفتەدا لە دایک بێت، ئەگەری ئەوەی هەیە کە بتوانێت هەناسە بدات و خواردن بخوات.

نیشانەکانی سکپڕیی 36 هەفتەیی

هەرچەندە هێشتا سکپڕیەکەت ماوە و سکت گەورەیە، بەڵام لەوانەیە هەست بەوە بکەی کە هەناسەدان ئاسانتر دەبێت کاتێک سەری کۆرپەلەکەت دەچێتە قوڵایی حەوزەتەوە بۆ ئامادەکردن بۆ ژان و لەدایکبوون. ئەگەر پێشتر منداڵت بووە، ئەوە ئەگەری ڕوودانی ئەم حاڵەتە کەمترە دەدات چونکە دواتر سەری منداڵەکە دەتوانێ بکەوێت. لەوانەیە هەست بە هەندێک ناڕەحەتی بکەیت لە ناوچەی حەوز و ئازاری پشتت بۆ دروست بێت کاتێک، بۆیە لە کاتی ڕۆیشتندا پشتێنەیەکی دووگیانی لەبەر بکە و ڕاوێژ بە پسپۆڕێک بکە ئەگەر ئازارەکە بە شێوەیەکی نائاسایی توند بێت. ئاساییە دەست و قاچت هەڵبئاوسێن بەڵام هەڵئاوسانی توند ئاسایی نییە و دەبێت پشکنینی بۆ بکرێت لەلایەن مامان یان پزیشکەوە، بەتایبەتی ئەگەر هەستت بە سەرئێشە/ تاری بینین/ ئازاری سەختی سک بکەیت. ئەمانە لەوانەیە نیشانەی پەستانی بەرزی خوێن یان (پری ئیکلامپسیا) بن.

کاتێک ماسولکەکانی حەوزت لە ئامادەکاری بۆ ژان و منداڵبوون پشوو دەدەن و سەری کۆرپەلەکەت لە ناو حەوزەکەتدا دەجوڵێتەوە، میزی زیاتر ئەنجام دەدەیت و تەنانەت دزەکردنێکی نامۆی میز لە کاتی کۆخەکردن و پێکەنین یان وەرزشکردندا ڕوودەدات. زۆر گرنگە ڕاهێنانی ئاسایی بکەیت بۆ حەوزت و داوای ڕاوێژ بکە ئەگەر ئازار هەبێت لە کاتی میزکردن. خەوتن لەوانەیە قورستر بێت – لەبیرت بێت کە لەسەر لای چەپت بخەویت بۆ یارمەتیدانی ناردنی خوێن بۆ کۆرپەلەکەت، بەڵام نیگەران مەبە ئەگەر شەوانە لەسەر پشتت یان لای ڕاستت بەخەبەر هاتیت.

 

ئەم نیشانانە پشتگوێ مەخە لە هەفتەی 36 دووگیانیدایتدا

تکایە داوای یارمەتی و ئامۆژگاری بکە لە پیشەگەرەکانی چاودێری تەندروستیت ئەگەر:

  • تۆ نیگەرانیت کە کۆرپەلەکەت کەمتر لە ئاسایی دەجوڵێت
  • تۆ سەرئێشەیەکی بەردەوامت هەیە یان نەخۆشی بینینت هەیە.
  • ئەگەر قاچ/پاژنە/دەست یان دەم و چاوت بە شێوەیەکی نائاسایی هەڵئاوساون
  • خوێن لە زێت دێت
  • دەرچوونی شلەی ڕەنگاوڕەنگی نائاسایی لە زێوە دێت.
  • پێت وایە ئاوەکەت نەماوە
  • تۆ ئازاری سەختی سکت هەیە یان گرژبوونی بەهێزی زوو زوو
  • گەرما/ سەختی هەناسەدان یان ئازاری سنگیت هەیە
  • تۆ گوالەیەکی گەرم یان ژهەڵمژاوت هەیە

ئازاری جارجار لە 36 هەفتەی سکپڕی

ئاساییە کە Braxton Hicks زوو زوو ئەزموون بکەیت کاتێک نزیک دەبیتەوە لە ماوەی تەواو، کە هەندێک لە ئافرەتەکان وەسفیان کردووە وەک ئازاری سووڕی مانگانەیە. هەرچۆنێک بێت، ئەگەر زۆر ناڕەحەت بیت و بە شێوەیەکی زوو زوو هەموو 5 خولەکێک بۆ ماوەی زیاتر لە کاتژمێرێک یان ئەگەر ئاو یان خوێنبەربوونی لەگەڵ بوو، بڕۆ بۆ پشکنینی دایکایەتی.

ئازاری حەوز لە هەفتەی 36ی سکپڕی

کاتێک کە سکت گەورە دەبێت و سەری منداڵەکە دادەبەزێنێت بەرەو حەوزت، تۆ هەست بە هەندێک ناڕەحەتیی دەکەیت لە ناوچەی حەوزەوە. هەوڵ بدە پشوو بدەی و دابنیشی لەسەر تۆپی تایبەت بە منداڵبوون لەکاتی خوێندنەوە یان سەیرکردنی تەلەڤزیۆن و پشتێنەیەکی دووگیانی لەبەر بکە لەکاتی ڕۆیشتندا. ئەگەر ئازارەکان توند بوون، سەردانی دکتۆر بکە و لەلایەن مامانەکەتەوە پشکنینی بۆ ئەنجام بدە.

دەرکردنی شلە لە 36 هەفتە دووگیان

لەوانەیە سەرنج بدەیت لە زیاد بوونی دەرچەی زێ – بەڵام پەیوەندی بە نەخۆشخانەوە بکە و بزانە کە ئایا دەرچەکە ئاودار، بۆندار، سەوز یان خۆڵەمێشیە، یان ئەگەر تێبینی خوێنت کردووە.

ئازار لە هەفتەی 36ی سکپڕی

ئەگەر زۆر ئازار بەخش بوو یان بە شێوەیەکی زوو زوو ئەزموونت کرد، بڕۆن بۆ نەخۆشخانە و پشکنین ئەنجام بدە چونکە تۆ لەوانەیە بچیتە قۆناغی ژانەوە.

سکچوون لە هەفتەی 36ی سکپڕی

کاتێک کە سکت گەورە دەبێت و سەری منداڵەکە لە بنەچەکە دادەبەزێنێت، تۆ هەست بە هەندێک ناڕەحەتیی دەکەیت لە ناوچەی حەوزەوە. هەوڵ بدە پشوو بدەی. لەسەر تۆپی تایبەت بە لەدایکبوون دانیشە لەکاتی خوێندنەوە یان سەیرکردنی تەلەفزیۆن و پشتێنەیەکی دووگیانی لەبەر بکە. سکچوون لە هەر قۆناغێکی سکپڕیدا نائاساییە. ئەگەر حاڵەتەکە بەردەوام بوو، توند بوو، پلەی گەرمی/ ڕشانەوە یان پچڕانی توندی لەگەڵ بێت، لەوانەیە پێویست بکات بچیت بۆ نەخۆشخانە و شلەت پێبدەن.

هەوڵ بدە تا ئەو ڕادەیەی کە دەکرێت لە خواردنی خێرا دوور بکەویتەوە و لە کاتی ئامادەکردن و چێشتلێناندا زۆر ئاگاداری خاوێنی خواردن بیت و هەروەها دڵنیا بیت لە چێشت لێنانی ماسی و هێلکە و برنج – تەنانەت لەکاتی دووبارە گەرم کردنەوەی خواردن.

ئەگەر ئاژەڵی ماڵیت هەیە، هەوڵ بدە دەست لە هیچ شوێنێکی نزیک دەم یان ژێرەوەیان نەدەیت و دەستەکانت بە وریاییەوە بشۆن هەرکاتێک کاتت لەگەڵ بەسەر برد. هەروەها ئەگەر منداڵی بچووکت هەیە، لەبیرت نەچێت دەستەکانت بشۆیت دوای گۆڕینی دایپیەکانیان.

ڕشانەوە و هێڵنجدان لە 36 هەفتەی دووگیانیدا

نابێت لە قۆناغی دووگیانیدا‌ ‌هێڵنج و ڕشانەوە خراپتر بێت، بۆیە ئەگەر ڕشانەوەیەکی توند یان بەردەوامت هەبێت، ئەوا پێشنیار دەکرێت پەیوەندی بە پسپۆڕی تەندروستی خۆتەوە بکەیت بۆ ئامۆژگاری زیاتر یان تاقیکردنەوە بۆ خۆت ئەنجام بدەی.

لەبیرتان بێت کە زیادبوونی دڵەکزێ شتێکی نائاسایی نییە کاتێک سکت گەورە دەبێت، بۆیە لەگەڵ هەموو ئەم نیشانانە، لەوانەیە سوودمەند بیت لە خواردنی ژەمی بچووک و دووبارە لە جیاتی ژەمێکی پڕ.

کێشی منداڵ لە هەفتەی 36ی سکپڕیدا

هەر منداڵێک چەماوەیەکی گەشەی بێوێنەی هەیە، ئەمەش پشت دەبەستێت بە فاکتەری جیاواز وەک تەمەن، ڕەگەز، پێرستی جەستەیی (BMI)، هاوسەر، و کێشی منداڵی پێشوو. بە تێکڕایی گشتی، کۆرپەلەکەت لەم قۆناغەدا نزیکەی ٢.٥ کیلۆ یان کەمێک زیاتر دەبێت. گرنگترین شت ئەوەیە کە کۆرپەلەکەت گەشەی لە دەوری هەمان هێڵ و ژمارە بێت وەک تاقیکردنەوەکانی پێشوو کە ئەنجامت دابوون.

جووڵەی کۆرپەلەکەت لە هەفتەی 36ی سکپڕی

ئەمە ئەفسانەیە کە دەڵێن کۆرپەلە کەمتر دەجوڵێت کاتێک کاتەکەت نزیک دەبێتەوە. کۆرپەلەکەت دەبێت چالاک بمێنێتەوە و لە ڕووی ژمارەی جوڵەوە پەیڕەوی شێوازی ئاسایی خۆی بکات. ئەگەر نیگەرانیت لەوەی کە کۆرپەلەکەت کەمتر دەجوڵێت، خواردنەوەیەکی سارد  بخۆرەوە و شتێکی سووک (سناک) بخۆ و بۆ ماوەی کاتژمێرێک پاڵبدەرەوە بۆ چاودێری کردنی جووڵەکانی کۆرپەلەکەت. ئەگەر هێشتا نیگەرانیت، باشترە بۆ تاقیکردنەوە بڕۆیتە نەخۆشخانە و دوای مەخە چونکە جووڵەکانی کۆرپەلەکەت نیشانەی سەرەکی تەندروستین.

ڕاهێنان لە 36 هەفتەی دووگیان

زۆر گرنگە کە تا پێت دەکرێت بە چالاکی بمێنیتەوە – بەبێ ئەوەی خۆت ماندوو بکەیت یان ئازاری دواوە یان حەوزت خراپتر بکەیت. مەلەکردن بژاردەیەکی باشە چونکە ئاو دەتوانێت پەستان لە پشت و لایەکانی سمتت لابدات و هەروەها هەست بە ئاسوودەیی بکەیت. بەڵگەی باش هەیە کە وەرزش کردن بە شێوەیەکی ڕێکوپێک و چالاک مانەوە لە کاتی سکپڕیدا دەتوانێت ئەگەری پەستانی بەرزی خوێن و شەکرەی دووگیانی و کێشی زیادەی دووگیانی کەم بکاتەوە. هەروەها دەتوانێت یارمەتیت بدات کە باشتر بخەویت و کاریگەری ئەرێنی هەیە لەسەر تەندروستی دەروونیت. گوێ لە جەستەت بگرە هەتاکوو گونجاو و چالاک بمێنەوە.

کێشی ئاسایی لە هەفتەی 36ی سکپڕیدا

لەم خاڵەدا، دابەزینی کێشی تۆ خاو دەبێتەوە، بۆیە نیگەران مەبە ئەگەر پێوەرەکانت زۆر نەجوڵێن. تا ئەو کاتەی کە گەشەکردن و تاقیکردنەوەکانی کۆرپەلەکەت ئاساییە و کۆرپەلەکەت بەردەوام چالاکە وە تۆ هەست بە تەندروستی دەکەیت، هەموو شتێک دەبێت بەردەوام بێت. بە پشتبەستن بەوەی کە کێشت کەم یان زیادە بوو کاتێک سکپڕ بوویت، ئامۆژگاریەکان لەوانەیە جیاواز بن سەبارەت بە زیادبوونی کێش و هەروەها ئەگەر تۆ پێشبینی منداڵێک یان زیاتر بکەیت. هەرچۆنێک بێت، گرنگە کە هەوڵ بدەین ڕێجیمێکی تەندروست بپارێزن، لە زیادبوونی کێشی لە ڕادەبەدەر دوور بکەونەوە و خۆت بەدوور بگریت لە هاندانی خواردن بۆ دووان.