16 هەفتەی دووگیانی: نیشانەکانی سکپڕی و گەشەکردنی منداڵ

منداڵەکەت ئێستا بە قەبارەی ئاڤاکادۆیە، وە نزیکەی 11.6cm درێژە. کێشی نزیکەی 100g دەبێت. سیستەمی سووڕی خوێن ئێستا دەستی بە کار دەکات، دەتوانێت زیاتر لە 28 لیتر خوێن لە ڕۆژێکدا پەمپ بکات.

لەگەڵ ئەوەی کۆئەندامی دەماری کۆرپەکەت دەست بە پەرەسەندن دەکات، جووڵەکانیشی پەرەدەسێنن. دەستەکانیشیان لەوانەیە بتوانن کۆببنەوە، مستێک پێک بهێنن و یەکتر بگرن. مەودای جوڵەکانیان بەرەو پێش دەچێت.

کۆرپەلەکەت لەوانەیە بتوانێت دەنگی تۆ بناسێتەوە. توێژینەوەکان دەریانخستووە کە ئەو کۆرپەلانەی کە گوێیان لە گۆرانیەک دەبێت لە ناو سکدا، کاردانەوەیان هەیە بۆ هەمان گۆرانی کاتێک کە دوای لەدایک بوون گوێی لێ دەگرن. ژیرانە گۆرانی و لەیلایەکان هەڵبژێرە.

لە کاتێکدا کۆرپەکەت دەست دەکات بە دەربڕینی دەمووچاو، هێشتا ناتوانێت بە تەواوی کۆنتڕۆڵی بکات. لە هەمووی گرنگتر، کۆرپەکەت لە چەند هەفتەی داهاتوو زیاتر گەشە دەکات و کێشی دوو ئەوەندە دەبێت.

ئافرەتانی دووگیان مەترسی زیادبوونی کەمی ڤیتامین دییان هەیە و پێویستە گرنگییەکی تایبەت بە بەدەستهێنانی ئاستی پێویست بدەن. وەرگرتنی تەواوکاری ڕۆژانە پارێزگاری لە تەندروستی خۆت دەکات، هەروەها منداڵەکەت.

ئەگەر تۆ پێستی تۆخت هەیە، پەڵە زیادەکان کاریگەری لەسەر توانای پێستت هەیە بۆ دروستکردنی ڤیتامین D، کە تەواوکەری رۆژانە گرینگتر دەکات. ژنانی باشووری ئاسیا، ئەفریقیا، کاریبی و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە لە بەریتانیا دەژین بە تایبەتی لە مەترسیدان.

تیشکی خۆر بە شێوەیەکی سروشتی ڤیتامین دی دروست دەکات، هەرچەندە ئاگاداربە کە زۆر لەبەر خۆر دەرنەکەویت. لە نێوان مانگی تشرینی یەکەم و نیسان، جەستە ڤیتامینی یەدەگ بەکاردێنێت کە ماوەتەوە لە هاوینەوە.

هەندێک خواردن ڤیتامین دی دابین دەکەن، بەڵام ئەمانە سنووردارن. ماسیە چەورەکان، زەردێنەی هێلکە و خواردنە بەهێزکراوەکان لە کەم سەرچاوەی خۆراکیین. لە بەریتانیا زۆر کەس پێی زەحمەتە کە بە تەنیا بڕێکی زۆر ڤیتامین لە خواردن وەربگریت.

بەم هۆیەوە، وا پێشنیار دەکرێت کە هەموو ئافرەتانی دووگیان و شیردەر لە ڕۆژێکدا 10mg ڤیتامین D وەربگرن. ئەم بڕە پێویستیەکانی خۆت دابین دەکات و یارمەتیت دەدات بۆ دروستکردنی ئەو کۆگایانەی منداڵەکەت بۆ6 مانگی یەکەمی ژیان پێویستی پێیەتی.